2
استادیار دانشکده الهیات و معارف اسالمی دانشگاه فردوسی مشهد.
چکیده
پرسش از ماهیت وحی و نحوۀ تحقق آن از دیرباز موردتوجه اندیشمندان مسلمان قرار داشته که دو دیدگاه عمده دربارۀ آن ارائه نمودهاند: زبانی بودن وحی (دیدگاه مشهور) و غیر زبانی بودن وحی. در این جستار دیدگاه قرآن پژوهانی همچون نصر حامد ابوزید (قرآن پژوه مدرن) و صدرالمتألهین(قرآن پژوه سنتی) که به وحی «غیرزبانی» قائل هستند به نحو تحلیلی- تطبیقی بررسی میشود. هر دو اندیشمند، مبدأ وحی را الهی و فرا بشری میدانند، اما در رویکرد و روش تفاوتهایی دارند. ابوزید با رویکرد مطالعات زبانشناسی و هرمنوتیکی و با روشی تجربی به تبیین سرشت وحی میپردازد و بر این باور است که حقیقت خارجی وحی، از فرهنگ زمانه و تجربة پیامبر متأثر است و ایشان در نزول و ابلاغ وحی به مردم، نقش فاعلی دارد. وی فهم صحیح متن قرآن را تنها در پرتو شناخت صحیح از «تعامل وحی با واقعیت» ممکن میداند. در مقابل، مالصدرا با روشی عقلی، نقش پیامبر در تحقق وحی را تنها قابلی میداند، به این بیان که نفس پیامبر بر اثر نزاهت و پاکی به عالم عقل متصل شده و در مرحلۀ ابلاغ، معانی در مرتبة خیال (برای ایشان) تجسم یافته و بر زبان وحی جاری میشود؛ براین اساس، متن وحیانی به مقتضای جهان مادی به صورت حروف و کلمات ظاهر میشود.
حسینی سی سخت, علی و نجف زاده تربتی, علیرضا . (1398). بررسی تطبیقی دیدگاه «وحی غیرزبانی » از نگاه نصر حامد ابوزید و ملاصدرا. آموزه های نوین کلامی, 3(4), 1-24.
MLA
حسینی سی سخت, علی , و نجف زاده تربتی, علیرضا . "بررسی تطبیقی دیدگاه «وحی غیرزبانی » از نگاه نصر حامد ابوزید و ملاصدرا", آموزه های نوین کلامی, 3, 4, 1398, 1-24.
HARVARD
حسینی سی سخت, علی, نجف زاده تربتی, علیرضا. (1398). 'بررسی تطبیقی دیدگاه «وحی غیرزبانی » از نگاه نصر حامد ابوزید و ملاصدرا', آموزه های نوین کلامی, 3(4), pp. 1-24.
CHICAGO
علی حسینی سی سخت و علیرضا نجف زاده تربتی, "بررسی تطبیقی دیدگاه «وحی غیرزبانی » از نگاه نصر حامد ابوزید و ملاصدرا," آموزه های نوین کلامی, 3 4 (1398): 1-24,
VANCOUVER
حسینی سی سخت, علی, نجف زاده تربتی, علیرضا. بررسی تطبیقی دیدگاه «وحی غیرزبانی » از نگاه نصر حامد ابوزید و ملاصدرا. آموزه های نوین کلامی, 1398; 3(4): 1-24.